یکی از پرکاربردترین چوب‌هایی که امروزه در بازار یافت می‌شود، چوب راش است.
این چوب به علت استحکام بالا و مقاومت مناسبی که دارد برای ساخت انواع میز ناهار خوری چوبی و صندلی، در و پنجره، آلات موسیقی و … مورداستفاده قرار می‌گیرد.
در صنعت مبلمان و صنایع چوبی از این چوب بسیار استفاده می‌شود.
زیرا هم باکیفیت است و هم قیمت مناسبی دارد و برای مشتریان مقرون‌به‌صرفه است.
اگر از آن به‌درستی مراقبت شود، عمر طولانی خواهد داشت و کیفیت اولیه‌ی خود را نیز حفظ می‌کند.
این چوب‌ها قابلیت تورق بالایی دارند و به همین سبب برای ساخت ورقه‌های ام دی اف با روکش چوبی مناسب هستند.
در این مقاله به بررسی مزایا و معایب این چوب و کاربردهای متنوع آن می‌پردازیم.
درخت راش
درخت راش از درختان بومی منطقه‌ی اوراسیا است و در مناطق مختلف اروپا مانند ترکیه و بلغارستان می‌روید.
در ایران نیز در جنگل‌های شمالی مانند آستارا و نور و در ارتفاعات جنگل‌های البرز این درخت پراکندگی زیادی دارد.
این درختان خزان کننده (برگ‌ریز) و بلندقامت هستند و در محل رویش خود جنگل‌های یکدست یا مخلوط با افرا و صنوبر تشکیل می‌دهند.
قطر تنه‌ی راش می‌تواند تا 1.5 متر رشد کند و به‌ندرت تا 3 متر نیز می‌رسد.
پوست تنه‌ی این درختان خاکستری‌رنگ و صاف است و عموماً قسمت‌هایی از آن را خزه پوشانده است.
این درخت در مناطق کاملاً مرطوب می‌روید و ریشه‌های آن در سطح زمین پراکنده می‌شوند.
به همین سبب در برابر سیلاب یا طوفان مقاومت زیادی از خود نشان نمی‌دهد.
برگ‌های این درخت حدود 5 الی 12 سانتی‌متر هستند و به شکل بیضی کشیده و کمی مضرس هستند.
میوه‌ی راش خوراکی است و به شکل فندقه‌ای سه‌گوش و کوچک است که در یک پوشش فلسی قرمزرنگ و خاردار قرارگرفته است.
حداکثر عمر این درختان 300 سال یا بیشتر است.
اما معمولاً بین 100 تا 140 سال عمر می‌کنند.
ارتفاع آن‌ها به‌طور متوسط بین 30 تا 35 متر است.
بیشتر بخوانید: چوب گردو و ویژگی‌های آن
مشخصات چوب راش
این چوب در دسته‌ی چوب‌های درون مشخص قرار دارد. چوب برون و درون راش به رنگ‌های زرد کمرنگ و سفید مایل به قرمز دیده می‌شوند که بعد از تیمار با بخارآب داغ به رنگ قرمز درمی‌آیند.
چگالی چوب راش 0.73 گرم بر سانتی‌متر مکعب است.
بافت این چوب دارای منافذی ریز و کم گره است
. ساختاری مستحکم و مقاوم دارد و نسبتاً سنگین به شمار می‌رود.
این چوب قبل از کار یا بعدازآن نباید در معرض نوسان‌های رطوبتی قرار بگیرد زیرا بسیار مستعد اعوجاج و تغییر بعد است.
از ویژگی‌های این چوب سهولت کار کردن با آن است.
این چوب باوجود سختی بالایی که دارد، به‌راحتی بریده می‌شود، رنده می‌شود ، سوراخ یا خرد می‌شود.
این چوب به‌صورت الوارهای برش خورده یا روکش در بازار دیده می‌شود.
بافت راش منسجم و همگن است و به همین دلیل بسیار خوش‌تراش است.
این چوب سایه‌پسند است و اگر در معرض سرمای ناگهانی قرار گیرد، آسیب خواهد دید.
در ایران و گرجستان به فراوانی یافت می‌شود.
به علت محدود بودن جنگل‌های راش در ایران، درصد زیادی از چوب‌های مورداستفاده در کشور، وارداتی هستند.
گونه‌های وارداتی اغلب رطوبت بیشتری از راش ایرانی دارند و برای ساخت لوازم و اکسسوری های چوبی، نیاز به خشک‌کردن آن‌ها با دستگاه خشک‌کن داریم.
مزایا و معایب چوب راش
این چوب مزایای زیادی دارد و به همین دلیل نیز یکی از محبوب‌ترین چوب‌ها در صنایع چوبی به شمار می‌رود.
بافت یکدست و بدون گره چوب، مقاومت در برابر حشرات و قارچ‌ها و عدم نفوذ موریانه به آن به علت بافت مستحکم، مقاومت در برابر کنده‌کاری انعطاف‌پذیری و قابلیت تورق بالا و رنگ خاص و زیبا از مزایای چوب راش است.
از دیگر مزیت‌های این چوب، قیمت ارزان آن نسبت به دیگر انواع چوب‌ها مانند گردو و گیلاس است که وسایل چوبی ساخته‌شده از راش را بسیار پرطرفدار و اقتصادی کرده است.
به علت تراکم نسبتاً بالا، این چوب رنگ‌پذیری خوبی دارد. در قیاس با سایر چوب‌ها، راش در مقابل ضربه و خمش مقاوم است.
همچنین بعد از بخار دهی شیمیایی این چوب در برابر پوسیدگی مقاوم می‌گردد و کمی هم تغییر رنگ می‌دهد.
معایب این چوب انگشت‌شمارند. راش سایه‌پسند است و در مقابل نور مستقیم خورشید در مدت طولانی، حالت سوختگی پیدا می‌کند.
اگر شدت نور زیاد شود باعث بروز شکاف در چوب می‌شود.
اگر در محل بسیار مرطوب قرار بگیرد نیز دچار تغییر شکل و تغییر سایز می‌گردد.
بنابراین مانند همه‌ی چوب‌ها و وسایل چوبی دیگر، وسایل ساخته‌شده از راش نیز نیازمند مراقبت و نگهداری هستند.
کاربردهای چوب راش
چوب راش به علت انعطاف‌پذیری زیادی که دارد، قابلیت برش و کنده‌کاری و نیز شکل‌پذیری خوبی دارد.
به همین سبب موردتوجه نجاران و سازندگان وسایل چوبی و مبلمان قرارگرفته است.
برای ساخت انواع مبلمان، میز ناهار خوری، در و پنجره و سایر وسایل چوبی خانه از راش استفاده می‌کنند.
انواع ایرانی، گرجستانی و آذربایجانی این چوب در بازار فراوان‌تر هستند.
تفاوت چوب‌های ایرانی با چوب‌های وارداتی تنها در میزان رطوبت و قطر آن‌هاست و همگی از کیفیت مناسب و بالایی برخوردار هستند.
کف‌پوش‌های ساخته‌شده از راش نیز دوام بالایی دارند.
به علت تورق‌پذیری بالا، این چوب برای ساخت روکش‌های چوبی نیز کاربرد دارد.
علاوه بر این‌ها در مناطق روستایی از راش برای ساخت منازل خود بهره می‌برند زیرا مستحکم و مقاوم است.
برای ساخت آلات موسیقی، کابینت سازی، ماکت‌سازی، معرق‌کاری و خراطی نیز از این چوب بسیار استفاده می‌کنند.
بیشتر بخوانید: چوب گیلاس؛ زیبا و انعطاف‌پذیر
چگونه چوب راش را تشخیص دهیم؟
ساده‌ترین راه برای تشخیص این چوب رنگ آن است.
رنگ خام راش در قسمت بیرونی کرم روشن است و داخل آن نیز بسته به نوع راش، صورتی، قهوه‌ای ، قرمز یا سفید است.
رنگ راش باگذشت زمان کمی تیره می‌شود اما پس از بخار دهی به طلایی نزدیک است.
این چوب بوی خاصی ندارد به همین سبب از آن در ساخت وسایل منزل و یا اتاق‌خواب نیز استفاده می‌کنند.
این چوب راست تار بوده و الیاف موازی و یکنواختی دارد.
یک مترمکعب از راش حدود 680 کیلوگرم وزن دارد. بنابراین این چوب در دسته چوب‌های نیمه سنگین قرارداد.
از دیگر ویژگی‌های ظاهری که برای تشخیص آن حائز اهمیت است، کم گره و یکدست بودن بافت آن است.
هنگام خرید میز ناهار خوری یا مبلمان از جنس چوب راش، دقت کنید که بعضی از آن‌ها از چوب‌هایی با روکش راش ساخته‌شده‌اند و برخی دیگر تماماً از راش هستند.
انواعی از مبلمان که صرفاً روکشی از جنس راش دارند، ارزان‌تر هستند اما از کیفیت و دوام مناسبی برخوردار نیستند.
بنابراین بهتر است میز و صندلی‌های تمام راش را انتخاب نمایید تا سرمایه‌گذاری مناسبی انجام داده باشید.
